پیشگیری کنیم تا به تب راضی نشویم!

سیاست خارجی

محمد علی خادم سهی

 لازمه‌ى شکل گرفتن هر مذاکره‌اى وجود انگیزه در دو طرف مذاکره می‌باشد.
اتفاقات اوایل دهه‌ى ٩٠ شمسى که زمینه‌ساز مذاکرات منتهى به برجام شد، به طرزى مشابه و با تفاوت‌هایى اندک در حال شکل گرفتن هستند.

انگیزه‌ى طرف مقابل:

در اواخر دهه ى ٨٠ و اوایل دهه ى ٩٠ شمسى، موفّقیّت هایى در زمینه ى هسته اى به دست آمد که توانست ایران را به عنوان کشورى داراى فناورى هسته اى معرفى بنماید (و قدرتش را به رُخ جهانیان بکشاند). قدرتى که (حداقل در ظاهر) مایه ى ترس تعدادى از کشورهاى ابر قدرت جهانى شد.
در اتفاقى مشابه، این روزها به دنبال اتفاقات مختلف از جمله حمله موشکى ایران به داعش و حملات موشکى یمن به عربستان، قدرت موشکى ایران در صدر اخبار نظامى جهان، دست‌آویزى براى آمریکا و تعدادى از کشورهاى اروپایى شده است تا به وسیله‌ى آن از خطرات ایران بگویند.
اتفاقاتى که اکنون با برچیده شدن داعش و تنگ شدن حلقه‌ى مقاومت دور گلوى اسرائیل، خطر موشکى، تهدیدى جدّى براى یار دیرین آمریکایى شده است.
(غیر از ظاهر قضیه، چه قدرت موشکى و چه هسته اىِ ایران، خطرى براى قدرت مندانیست که نمیخواهند دشمنشان از قدرت نظامى برخوردار باشد یا در زمینه ى انرژى از وابستگى به نفت رهایى پیدا کند و ...)

انگیزه ى ما:

آشوب هایى اقتصادى در اواخر دولت دهم به وقوع پیوست.اتفاقاتى که با تحریم بانک مرکزى و نفتِ کشورمان باعث شد تا ذخیره ى ارزى بانک مرکزى به مشکل بخورد، دلارى که به وسیله ى دخالت بانک مرکزى کمتر از ارزش واقعى خود قیمت گذارى میشد، با جهشى ناگهانى مواجه گردید و نهایتا با سرایت گرانى به بخشهاى مختلف اقتصاد منجر شد تا مردم تورم بالاى سى درصد را تجربه کنند.
با توجه به اخبارى که این روزها میشنویم سخت است که آینده ى بى دردسرى را براى بانک مرکزى (و به تبع آن نرخ ارز و تورم) متصور باشیم.
پولِ فروش نفتى که به دستمان نمیرسد یا هندى که اصلا دیگر نفت نمیخواهد یا قطع شدن تعداد زیادى از پل هاى ارتباطى غیر رسمى تر تأمین ارز مورد نیاز (که به کمک واسطه هایى و از طریق موسسات مالى کشور امارات صورت میگرفت)
قیمت دلار از سال ٩٢ تا اوایل مهر امسال تغییر ناگهانى خاصى نداشت.اما از مهر ماه تا امروز، قریب به ٨ درصد رشد را تجربه کرده است.
شاید اگر این اتفاقات با اندکى جهش تقاضا از سمت مردم همراه گردد، وضعیتى مشابه وضعیت سال ٩٠ و ٩١ را پدید بیاورد.
(به گفته ى برخى، شاید تقاضاى دلارى که به واسطه ى سال جدید میلادى پدید مى آید زنجیره ى اتفاقات را تکمیل کند)
اتفاقاتى که منجر به این خواهد شد تا در وضعیت نامناسب اقتصادى قرار بگیریم و همانند گذشته بین چماقِ تهدید به جنگ و هویجِ بهبودِ شرایط اقتصادى عاقلانه (!) عمل کُنیم.


شاید یکى از عملى ترین راه هاى فرار از این تله، تمرکز بر روابط پولى دو جانبه و بهره بردارى هرچه سریع تر از این روابط باشد(راحت ترینِ آنها رابطه مالى دو جانبه با ترکیه است که پیشرفت قابل ملاحظه اى داشته هرچند هنوز شروع به کار نکرده است)

«بعضى ها فکر میکنند که مشکل بانک هاى ما فقط برجامه ...»
خودتان گفتید مشکل ما با همین برجام حل میشود!حال که چماقِ تحریم هاى جدید آمده و با ساختارهاى تحریمى نمیشود کار کرد...؟! اصلا چه شده که تهدید به تحریم چماق شده است؟!